فرهنگ پذیری پایگاه خبری اجتماعی – فرهنگی
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
محمد حسن اسدی طاری
هنگامی که فضاپیمای Chang’e-4 در دهانه فون کارمان در ۳ ژانویه ۲۰۱۹ فرود آمد – چین اولین و تنها کشوری شد که در سمت دور ماه فرود آمد – سمتی که همیشه رو به دور از زمین است؛ هدف چین بازگرداندن اولین نمونه‌های «سمت پنهان» ماه به زمین بود.
حالا فضاپیمای Chang’e-6 که روز جمعه به فضا پرتاب شد، قرار است ۵۳ روز را صرف کاوش در حوزه قطب جنوب – آیتکن کند تا زمین شناسی و توپوگرافی آن را مطالعه کند و همچنین نمونه هایی از نقاط مختلف دهانه را جمع آوری کند.
اعتقاد بر این است که این حوزبزرگترین و قدیمی ترین دهانه روی ماه است که تقریباً یک چهارم سطح ماه را در بر می گیرد و قطر آن تقریباً ۱۵۵۰ مایل (۲۵۰۰ کیلومتر) است. دهانه برخوردی بیش از ۵ مایل (۸ کیلومتر) عمق دارد.
بدون “سمت تاریک” واقعی
در طول جلسه استماع بودجه ناسا در ۱۷ آوریل، نماینده کنگره، دیوید ترون، از بیل نلسون، مدیر ناسا پرسید که چرا چین ماموریتی را به “پشت” ماه می فرستد. نلسون پاسخ داد: «آنها یک فرودگر در سمت دور ماه خواهند داشت، یعنی سمتی که همیشه در تاریکی است. “ما قصد نداریم به آنجا برویم.”
در حالی که ممکن است قسمت دور ماه از دید ما تاریک به نظر برسد، یک روز قمری و یک شب قمری را درست مانند سمت نزدیک تجربه می کند و نور زیادی دریافت می کند. به گفته ناسا، یک روز قمری کمی بیش از ۲۹ روز طول می کشد، در حالی که شب قمری حدود دو هفته طول می کشد.
رنو مالهوترا، می‌گوید: “انسان‌ها همیشه می‌خواهند بدانند در آن سوی کوه چه چیزی وجود دارد و بخشی که شما نمی‌توانید ببینید، بنابراین این یک نوع انگیزه روانی است. در دانشگاه آریزونا در توسان. البته، ما کاوشگرهای فضایی فرستاده‌ایم که به دور ماه چرخیده‌اند، و تصاویری هم داریم، بنابراین به یک معنا، کمتر از قبل مرموز است.”
رازهای دوردست
با وجود سال‌ها داده‌های مداری و نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در طول شش مأموریت آپولو، دانشمندان همچنان در تلاشند تا به سؤالات کلیدی در مورد ماه پاسخ دهند.
نوح پترو، دانشمند پروژه ناسا برای مدارگرد شناسایی ماه و آرتمیس III، می‌گوید: «دلیل اینکه سمت دور تا این حد متقاعدکننده است این است که بسیار متفاوت از سمت نزدیک ماه است که ما می‌بینیم». اما در سال ۱۹۵۹ اتحاد جماهیر شوروی کاوشگری را فرستاد تا از کناره دور ماه عبور کند و اولین تصاویر از آن را برای بشریت ثبت کند.
ما این نیمکره کاملاً متفاوت را دیدیم: در جریانات گدازه‌های آتشفشانی بزرگ پوشیده نشده بود، با دهانه‌های سوراخ‌دار، پوسته‌ای ضخیم‌تر. این فقط داستانی متفاوت از سمت نزدیک را بیان می کند.
او ادامه می دهد که بازگرداندن نمونه‌ها با مأموریت‌های رباتیک و فرود انسان در نزدیکی انتقال بین دو منطقه قمری در قطب جنوب از طریق برنامه آرتمیس، “به بیان این داستان کامل‌تر از تاریخ ماه کمک می‌کند که در حال حاضر از آن محروم هستیم.”
اگرچه دانشمندان می‌دانند که چرا یک طرف ماه همیشه رو به زمین است، اما نمی‌دانند چرا آن سمت خاص همیشه رو به سیاره ماست. مالهوترا این مقوله به نامتقارن بودن ماه ربط می دهد.
به گفته او “میان طرف مقابل ما و طرف مقابل مقداری عدم تقارن وجود دارد. دقیقاً چه چیزی باعث این عدم تقارن شد؟ در واقع این عدم تقارن چیست؟ ما درک کمی از آن داریم. این یک سوال علمی بزرگ است.”
برت دنوی، زمین‌شناس در آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جان هاپکینز، گفت: داده‌های مداری همچنین نشان داده‌اند که سمت نزدیک پوسته نازک‌تری دارد و رسوبات آتشفشانی بیشتری دارد، اما پاسخ به دلیل این امر محققین را نادیده گرفته است. این نوع متفاوتی از ترکیب ژئوشیمیایی با عناصر عجیب و غریب مولد گرما دارد.
دنوی گفت: مدل های زیادی وجود دارد که چرا سمت نزدیک با سمت دور متفاوت است، اما ما هنوز اطلاعاتی در این زمینه نداریم. بنابراین رفتن به سمت دور، گرفتن نمونه و انجام انواع مختلف اندازه‌گیری‌های ژئوفیزیکی برای کشف این معمای طولانی و طولانی بسیار مهم است.
Chang’e-6 تنها یکی از فضاپیماهایی است که به سمت دور ماه می‌رود، زیرا ناسا قصد دارد مأموریت‌های رباتیک را نیز به آنجا بفرستد.
شکستن کد قمری
یکی از اساسی ترین سوالاتی که دانشمندان سعی کرده اند به آن پاسخ دهند، چگونگی شکل گیری ماه است. تئوری رایج این است که نوعی از جسم در اوایل تاریخ خود با زمین برخورد کرده است و یک تکه غول پیکر که از سیاره ما به پرواز درآمده است، ماه را تشکیل داده است. بنابراین دانشمندان می خواهند بدانند که پوسته اولیه ماه چگونه شکل گرفته است.
جریان‌های آتشفشانی لکه‌های تیره‌ای روی ماه ایجاد کرده اند، در حالی که بخش‌های روشن‌تر سطح نمایانگر پوسته اولیه ماه است.
دنوی می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم در یک نقطه ماه کاملاً مذاب بود، و این اقیانوس ماگما بود، و با جامد شدن آن، مواد معدنی به بالای این اقیانوس شناور شدند، و این همان زمین سبک‌تر است که امروزه می‌توانیم ببینیم.»
وی ادامه می دهد: در عین حال، مطالعه دهانه های برخوردی که سطح ماه را پر کرده اند، تاریخچه ای از نحوه حرکت اشیا در روزهای اولیه منظومه شمسی در نقطه حساسی که زندگی در زمین شروع به شکل گیری کرده بود، ارائه می دهد.
اگرچه مالهوترا گفته است که بازدید از حوزه قطب جنوب-آیتکن می تواند شروعی برای حل بسیاری از اسرار ماه باشد. در حالی که محققان بر این باورند که تصوری از زمان شکل‌گیری دهانه، شاید ۴٫۳ تا ۴٫۴ میلیارد سال پیش دارند، جمع‌آوری نمونه‌های سنگی می‌تواند سن قطعی را ارائه دهد.
انتهای پیام/ به نقل از:cnn
