کامیلا مارکِز(۱)، مسئول راهبرد دیجیتال این روزنامه، میگوید: «اوایل، روزنامه تنها روی کامپیوترهای دسکتاپ قابل دسترس بود. بعد ما نسخه تلفن همراه هوشمند آن را هم ایجاد کردیم.» او میافزاید که بخش فنی روزنامهاش هنگام پیاده کردن این ابزار، هم قابلیت استفاده و هم قابلیت دسترسی را در نظر گرفت. این یک ویژگی جالب و بدیع برای خوانندگان عادی بود. دسترسی صوتی همراه با دسترسی بصری یکجا فراهم شد، چون ما ابزاری را هم برای کنترل اندازه فونت ارائه کردیم. ما نه تنها به فکر کسانی بودیم که مشکل بینایی دارند و امکان گوش کردن متن را برایشان فراهم آوردیم، بلکه به فکر آن عده از کاربرانی که مشکلات جسمی دیگری مثل کوررنگی دارند هم بودیم.
مارکز میگوید: «ما روی آزمایشی کار میکنیم که بتوانیم از راه آن فُرمت درست را برای توضیح بهتر و خودکار تصویرها بسازیم تا هیچ تصویری بدون توضیح مِتادیتا باقی نماند. در حال حاضر، برای وارد کردن این دادهها به خبرنگاران وابستهایم و از همین رو، اطلاعات زیادی به تصاویر اضافه نمیشود.»
خلاء توضیح تصویر
یک خبرنگار برزیلی به نام گوستاوو تورنیرو(۲) از بدو تولد به آب سیاه چشم (گلوکوما) مبتلا بوده است. او در کنار خبرنگاری به عنوان مشاور فراگیری، توضیح صوتی و دسترسی دیجیتال هم کار میکند. وی میگوید: «من افزایش امکان دسترسی به محتوا را به صورت وسیعتری میبینم. وقتی وبسایتی داشته باشید که برای فردی با اختلال بینایی قابل دسترس است، این وبسایت برای کسانی که فقط از یک کیبورد برای جستجو در اینترنت استفاده میکنند هم قابل دسترس خواهد بود، مثل کسانی که از نظر جسمی کمتوانند.»
تورنیرو برای ارزیابی ابزارهای تبدیل متن به گفتار، از تجربیات شخصی و حرفهای خود استفاده میکند. به گفته او «این ابزارها، منابع اضافی برای افزایش دسترسی افراد کمسواد، افراد مبتلا به نارساخوانی (خوانشپریشی) یا کسانی که کمتوانیهای دیگر یادگیری دارند هم هست. کسانی که اختلال بینایی دارند، میتوانند از این ابزارها بهره ببرند، هرچند اغلب، خودشان یک نرمافزار صفحهخوان دارند. استفاده از گزینههای ارائهشده از سوی یک رسانه، سهولت بیشتری ایجاد میکند.» با این حال، تورنیرو به یک مشکل مداوم اشاره میکند: «یکی از موانع اصلی دسترسی به محتوای دیجیتال، نبودن توضیح تصاویراست.»
تورنیرو معتقد است که حضور بیشتر افراد دارای کمتوانیهای گوناگون در اتاقهای خبر به افزایش امکان دسترسی به محتوای آنها خواهد انجامید: «در صنعت رسانه، به خصوص رسانههای سنتی، یک سلسله مشکلات ساختاری وجود دارد. برای مثال، کمبود حضور افراد دارای معلولیت در اتاقهای خبر، مستقیماً بر محتوایی که درباره این موضوع ساخته میشود، تأثیرگذار است.»
آیا وبسایتهای خبری به یک پادکست بزرگ تبدیل شدهاند؟
روزنامه Los Angeles Times لس آنجلس تایمز، گلچینی از مطالب ویژه را به صورت صوتی به مشترکان خود ارائه میکند. به همین صورت، روزنامه The Guardian گاردین هم پادکستها و مقالات طولانی را که پیرامون مهاجرت، جرم، کسب و کار، و هنر تهیه میکند، به صورت صوتی هم در دسترس کاربران میگذارد. روزنامه The New York Times نیویورک تایمز بخشی به نام NYTAudio دارد که یک اپلیکیشن صوتی برای تلفن همراه هوشمند است. این اپلیکیشن شامل پادکستها، اخبار صوتی و گزارشهای ویژه است. چه کسی پیشبینی میکرد روزنامهای که شهرت آن در نسخه چاپیاش بود و بعدتر وارد دنیای دیجیتال شد، اکنون این گونه به محتوای صوتی روی بیاورد؟ ممکن است این به یک عرف جهانی بدل شده باشد؟
۱-Camila Marques
۲-Gustavo Torniero